قتل غیر عمد و مجازات آن: از جمله مسائل حقوقی است که پرسش های زیادی در مورد آن در سطح جامعه مطرح می شود. قتل از جمله جنایاتی محسوب می شود که در جامعه بازتاب های وسیعی نشان می دهد و می تواند بر احساسات مردم و اخبار رسانه های تلویزیونی، مجازی و … تاثیرگذار باشد.
انواع قتل غیر عمد که در ادامه به آن اشاره خواهد شد شامل مواردی ست که فرد قصد سلب حیات را از دیگری ندارد اما به دلایلی این اتفاق میافتد.
تعریف حقوقی قتل عبارت است از سلب حیات فرد زنده و ممکن است به صورت عمدی و یا غیر عمدی واقع شود. به طور کلی قتل یا عمدی است و یا غیر عمدی که شبه عمد هم گفته می شود نکته این است که قتل غیر عمدی و قتل از روی خطای محض هر دو شبه عمد تلقی می شوند و با قتل عمد در احکام متفاوت خواهند بود.
انواع قتل غیر عمد
قتل شبه عمد در قانون مجازات سه صورت دارد که هر سه حالت قتل غیر عمد تلقی می شود:
در حالت اول فرد قصد و نیت این را ندارد که کسی را به قتل برساند اما با فعل انجام شده منجر به قتل کسی می شود ناگفته نماند که فعل مزبور هم در عرف کشنده نیست اما در این حالت به مرگ منجر شده است مانند اینکه پدر یا مادر فرزند را تنبیه میکنند و ناگهان فرد میمیرد که این نوع قتل شبه عمد به حساب می آید.
در حالت دوم اگر فرد جاهل باشد به این موضوع و برای مثال میخواهد رفتاری را نسبت به یک شی یا حیوان انجام دهد اما بعد معلوم می شود آن یک انسان بوده است در اینجا با توجه به جاهل بودن قاتل ، قتل عمد به حساب نمی آید.
حالت سوم این است که فرد در اثر بی احتیاطی باعث به قتل رسیدن کسی می شود. یا اینکه فرد مهارت در امری ندارد مثل موضوع رانندگی که باعث کشته شدن کسی می شود.
در قانون مجازات بعد از انواع قتل غیر عمد در ماده ۲۹۱ در ماده ۲۹۲ از انواع قتل خطای محض نام میبرد قتل هایی که در زمان خواب و بیهوشی و مانند آن رخ میدهد چون تقصیری در کار نیست و بی احتیاطی هم در کار نبود خطای محض به حساب می آید همچنین قتل انجام شده به وسیله کودک و مجنون و قتلی که نه فرد، فعل انجام شده را قصد کرده و نه قصد کشتن کسی را داشته نیز خطای محض به حساب می آید مانند این که فرد برای شکار حیوان تیر اندازی میکند اما به انسان میخورد.
قتل خطای محض مجازات ندارد و تنها به دیه حکم می شود. البته در این مورد پرداخت دیه وقتی که قتل خطایی باشد بر عهده اقوام جنس مذکر نزدیک به قاتل خواهد بود برای مثال در زمانی که کودک یا مجنون باعث قتل کسی می شوند پدر وی دیه را پرداخت میکند.
در این موارد برای قتل چون فرد واقعا قصد قتل و کشتن ندارد حکم وی قصاص نخواهد بود زیرا انسان به اندازه ای که نیت داشته مجازات می شود در زمانی که فرد، نیت کشتن کسی را نداشته خود وی هم کشته نمی شود و قصاص نمی شود. اما در انواع قتل غیر عمد که نام برده شد فرد ملزم به پرداخت خون بها و دیه خواهد بود و به جز این مورد به حبس از یک تا سه سال هم محکوم می شود.
دادگاه رسیدگی کننده به انواع قتل غیر عمد
دادگاه های کیفری تقسیم می شوند به کیفری یک و دو دادگاه کیفری یک به جرائم مهم رسیدگی میکند مثل قتل عمد و هر جرمی که نتیجه آن اعدام یا قصاص باشد و برخی جرائم دیگر در قانون، اما قتل غیر عمد در دادگاه کیفری ۲ رسیدگی خواهد شد.
